Głęboszowanie

Głęboszowanie jest zabiegiem uprawowym o charakterze aglomeracyjnym wykonywanym przy pomocy urządzenia, jakim jest głębosz. Ma on na celu wyregulować stosunki powietrzno — wodne w warstwie wykorzystywanej przez korzenie roślin.

Głęboszowanie może być wykonywane na różnego rodzaju glebach. Najczęściej jednak przeprowadzane jest ono w miejscach, gdzie do czynienia mamy z ograniczonym ruchem wodnym oraz rozwojem systemu korzeniowego w profilu glebowym. Mowa tutaj o glebach średnich lub ciężkich o silnie zagęszczonych, nieprzepuszczalnych głębszych warstwach. Głęboszować można także gleby o nadmiernie zbitej warstwie podeszwy płużnej. Zabieg ten jest niezbędny na glebach, na których wiosną oraz po intensywnych opadach w okresie wegetacyjnym woda utrzymuje się przez zbyt długi czas.

Głęboszowanie ma na celu zlikwidować nadmiernie zagęszczoną warstwę podeszwy płużnej powstałej wskutek ugniatania gleby kołami maszyn rolniczych (często wykorzystywane są na przykład ciągniki Ursus) i długotrwałej orki na tej samej głębokości. Pozwala ono pokruszyć oraz spulchnić glebę i podglebie, w szczególności na ścieżkach przejazdowych, co pozwala zapobiec powstawaniu zastoisk wodnych. Dzięki głęboszowaniu możliwe jest lepsze podsiąkanie i drenaż wierzchniej warstwy gruntu. Zabieg ten zwiększa także pojemność wodną gleby oraz jej infiltracje. Dodatkowo, udrażnia ruch wody i powietrza w glebie, poprawiając jej retencyjność i gwarantując lepszy rozwój systemu korzeniowego roślin, przyczyniając się do widocznego zwiększenia plonów.

Zabieg głęboszowania wykonywany jest przy pomocy głębosza spulchniającego glebę na głębokość około 40 — 80 centymetrów bez konieczności jej wywracania. W zależności od modelu, wspomniane urządzenie składać może się z 1, 2, 3, 4 lub 5 zębów o różnej głębokości roboczej, która waha się od 1,5 do 3 metrów.

Głęboszowanie przeprowadza się przeważnie co 4 — 5 lat po żniwach, tuż po zbiorze roślin, w warunkach niskiej wilgotności powietrza, co pozwala na spękanie twardej warstwy gleby. Głębokie spulchnianie gleby najlepiej stosować pod buraki lub inne głęboko ukorzeniające się rośliny. Na skutek tego do czynienia mamy ze zwiększaniem udziału porów zarówno dużych, przez które woda grawitacyjna spływa do głębszych warstw, jak i mniejszych, w których zatrzymuje się dostępna dla korzeni woda.

Jak rozpoznać, że zabieg głęboszowania został przeprowadzony w sposób prawidłowy? Wskaźnikiem tego jest wielkość stałego spulchnienia górnej warstwy gleby, która nie powinna być mniejsza od głębokości uprawy przedsiewnej. Podziałka szczelin musi być dopasowana w taki sposób, by spulchnione warstwy nakładały się na siebie pod powierzchnią gleby na określonej głębokości.

By zabieg głęboszowania mógł być wykonany we właściwy sposób, powietrze musi posiadać niską wilgotność, gleba znajdująca się poniżej ubitej warstwy musi zatrzymywać grawitacyjną, a podskibie nie może być ani za kwaśne, ani zbyt zasadowe. Pamiętać należy także o tym, że głęboszowanie na stoku wykonuje się wzdłuż warstwic — chroni to przed erozją i tworzeniem się podmokłych miejsc u podnóża. Głęboszowanie na polach uprawnych przeprowadzać można natomiast wyłącznie pod kątem prostym do rurociągów drenarskich.